چه عواملی باعث بالا رفتن فشار خون می شود؟

هایپرتنشن یا فشار خون بالا
فشار خون بالا به وضعیتی گفته میشود که فشار درون شریانها بیشتر از حد نرمال است. قلب خون را به شریانها پمپاژ میکند و خون در تمام بدن پخش میشود. وقتی قلب برای خونرسانی به اندامها بیشتر از حالت عادی کار کند، مشکلات فشار خون ایجاد میشود. این وضعیت میتواند خطر مشکلات قلبی-عروقی، حمله و سکته قلبی را به شدت افزایش دهد. رگهای خونی مبتلایان به فشار خون بالا، باریکتر و تنگتر از رگهای افراد سالم هستند که این امر باعث تشدید خطر سکته مغزی، مشکلات کلیوی و مشکلات بینایی میشود.
علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون
بیماریها و داروهای مختلف میتوانند باعث افزایش ناگهانی فشار خون شوند. برخی از این دلایل عبارتند از:
- کافئین
- استرس یا اضطراب شدید
- برخی از داروها (ضد التهاب، قرص ضد بارداری، درمانهای سرماخوردگی، مسکنها و …)
- ترکیب برخی از داروها
- درد شدید یا ناگهانی
- مواد مخدر (مثل کوکائین و آمفتامین)
- کمآبی بدن
- فوبیای بیمارستان
علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون در اثر بیماری زمینهای
در برخی افراد، فشار خون بالا به دلیل سایر مشکلات و بیماریها رخ میدهد که به آن فشار خون ثانویه میگویند. فشار خون ثانویه بالاتر از فشار خون اولیه است و تحت تأثیر عواملی خاص اتفاق میافتد مانند:
- بیماریهای کلیوی
- نقصهای مادرزادی رگهای خونی
- آپنه انسدادی خواب
- برخی از تومورهای غدد درونریز
- تومورهای غدد فوق کلیه
- سندرم کوشینگ
- هایپرپلاستی مادرزادی کلیوی
- مشکلات تیروئید
- فئوکروموسیتوم
علائم فشار خون بالا
فشار خون بالا به عنوان «قاتل خاموش» شناخته میشود زیرا اکثر افراد مبتلا به آن هیچ علائمی ندارند. علائم ناشی از فشار خون بالا میتواند با علائم سایر بیماریها اشتباه گرفته شود. بهترین راه برای آگاهی از میزان فشار خون، چکآپ منظم است. علائم فشار خون شدید عبارتند از:
- سردردهای شدید
- خون دماغ
- عصبی شدن
- تعریق
- خستگی یا گیجی
- ضربان قلب نامنظم
- سرخ شدن صورت
- سرگیجه
- مشکلات بینایی
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- مشکلات خواب
- وجود خون در ادرار
- دیدن لکههای سیاه
- احساس نبض شدید در قفسه سینه، گردن یا گوشها
علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون در شب
- اضطراب: شبها افکار استرسزا بیشتر به ما هجوم میآورند و میتوانند باعث بالا رفتن فشار خون شوند.
- کشیدن سیگار و قلیان
- مصرف مشروبات الکلی
- عدم مصرف، مصرف در زمان نادرست یا دوز ناکافی داروهای فشار خون
- نارسایی مزمن کلیوی
- دیابت
- آپنه انسدادی خواب
- خواب شبانه ناکافی یا غیرعمیق
- مشاغل دارای شیفتهای شبانه
علت بالا و پایین رفتن فشار خون
خطر ابتلا به نوسان فشار خون معمولاً با افزایش سن افزایش مییابد. جریان خون به عضله قلب و مغز با افزایش سن کاهش مییابد، که اغلب در نتیجه تجمع پلاک در رگهای خونی است. تخمین زده میشود 10 تا 20 درصد از افراد بالای 65 سال افت فشار خون وضعیتی دارند.
عوامل خطرساز فشار خون بالا
عوامل خطرساز فشار خون بالا شامل موارد زیر میشود:
- اضافه وزن یا چاقی بیش از حد
- مصرف دائم دخانیات
- اعتیاد به الکل
- جنسیت: مردان بیشتر از زنان در معرض خطر ابتلا به فشار خون بالا قرار دارند.
- کم تحرکی و ورزش نکردن
- رژیم غذایی چرب و مصرف بیش از حد نمک
- سابقه خانوادگی فشار خون بالا
- استرس
- مصرف کم پتاسیم
- مشکلات و بیماریهای دیگر (مثل بیماریهای قلبی-عروقی، دیابت، بیماریهای مزمن کلیوی، آپنه خواب و سطح بالای کلسترول)